Depresja jest chorobą, która rozwija się stopniowo. W ciągu kilku tygodniu mogą pojawiać się różne objawy, które po dłuższym czasie bez wątpliwości będą wskazywać na depresję. U różnych osób depresja może objawiać się zupełnie inaczej. W tym artykule, przybliżymy, co powinno zaniepokoić opiekunów w zachowaniu nastolatka i skłonić do skonsultowania się z psychologiem lub lekarzem psychiatrą.
W skrócie:
- Czas adolescencji to czas ogromnych zmian w organizmie dziecka, a także czas zagrożeń, kiedy młody człowiek narażony jest na wystąpienie i rozwinięcie się zaburzeń psychicznych np. depresji.
- Pierwsze objawy depresji: zmiany w zachowaniu, zmiana nastroju, zaburzenia apetytu, problemy ze snem, męczliwość, pogorszenie się ocen w szkole, spowolnienie, myśli samobójcze, samookaleczanie się.
- Kiedy zachowanie Twojego dziecka, wydaje Ci się nienormatywne, dziwne, masz obawy o rozwijającą się depresję, nie zwlekaj, umów się na konsultację z psychologiem. On oceni stan psychiczny Twojego dziecka i jeśli zajdzie taka potrzeba skieruje na konsultację do lekarza psychiatry.
Wiek nastoletni – czas zmian
Czas adolescencji to czas ogromnych zmian w organizmie dziecka. Zmienia się ciało, zmieniają się emocje, postrzeganie świata i siebie samego. Młody człowiek szuka swojej tożsamości. Bywa labilny emocjonalnie, drażliwy, zbuntowany, euforyczny. Będzie ulegał różnym pokusom wieku nastoletniego i z pewnością doświadczy kilku bolesnych sytuacji. Będzie starał się wyklarować swój stosunek do rodziców, rówieśników, świata, zjawisk społecznych, używek, seksu, relacji i wszystkiego, co napotka na swojej drodze rozwojowej. Będzie również borykał się z lękiem egzystencjalnym i funkcjonowaniem w sytuacjach społecznych, pytał o sens życia. Oceny dokonywane przez rówieśników będą dla niego bardzo ważne, będzie martwił się o swój wygląd i ciało, przykładał dużo uwagi dbałości o sylwetkę i zdrowy tryb życia. Czas nastoletni przez swoją ogromną dynamikę jest również czasem wielu zagrożeń między innymi rozwinięcia się uzależnień czy zaburzeń nastroju jakim jest depresja.
Pierwsze objawy depresji u nastolatków
Czasami objawy są widoczne dla opiekunów i dla nastolatka, a czasami tylko np. dla nastolatka, albo na odwrót. Nastolatek twierdzi, że wszystko z nim jest w porządku, a rodzice są zaniepokojeni. Objawów depresji jest wiele, zacznijmy jednak od tych najbardziej widocznych dla otoczenia:
- Zmiany w zachowaniu: opuszczenie się w nauce, które rodzice mogą zauważyć po pogarszających się ocenach, szukanie wymówek, żeby nie iść do szkoły lub jawna odmowa chodzenia do szkoły, przesiadywanie przed komputerem, spowolnienie ruchowe, problemy z wstaniem z łóżka, brak chęci i mocy do wykonywania zadań, brak podejmowania aktywności, wycofanie się z relacji, inne niż dotychczas zachowanie dziecka.
- Zmiany w przeżywaniu emocji wpływające na relacje z innymi osobami np.: nastolatek stał się nadmiernie drażliwy, agresywny, wycofany lub wesołkowaty.
- Zmiana apetytu – dziecko albo nie chce jeść, albo je sporo, szczególnie produkty zwierające duże ilości cukru.
- Utrata zainteresowań np. nastolatek chętnie uczestniczył w zajęciach sportowych, ale zaczął ich unikać.
- Problemy ze snem – bezsenność lub nadmierna senność.
- Zmiana nastroju – smutek, przygnębienie, płaczliwość, rozdrażnienie.
- Ciągłe, nadmierne zmęczenie.
- Nastolatek komunikuje, że ma problemy z koncentracją i myśli tylko negatywnie.
- Nastolatek często powtarza, że „ życie nie ma sensu” , „nie chcę żyć”, „chyba się zabije”, lub wręcz mówi, że ma myśli samobójcze.
- Skarży się na złe samopoczucie fizyczne bez widocznej przyczyny.
- Nastolatek zaczyna samookaleczać się (autoagresja) np. bije w ścianę ręką, aż zedrze skórę, tnie się żyletką w miejscach niewidocznych, ale widać na ubraniu ślady krwi.
Komunikaty wysyłane w rozmowie, z których rodzice mogą wywnioskować, że mogą to być objawy depresji:
- Czuję ciągły smutek,
- Jestem do niczego, nie dam sobie rady w tej szkole, nikt mnie nie lubi, jestem beznadziejny, jestem głupia,
- Nie zasługuję na nic dobrego, nigdy mi się nic nie uda,
- Nie mam siły tego zrobić, to za trudne, jestem zmęczony,
- Nic mnie nie cieszy,
- Deprecjonowanie siebie,
- Jestem niepotrzebny(a),
- Wszystko mnie boli,
- Boje się wychodzić, odczuwam lęk,
- Postrzeganie wszystkiego w kategoriach zero-jedynkowych.
Kiedy niepokoi zachowanie i nastrój nastolatka
- Kiedy zachowanie Twojego dziecka, wydaje Ci się nienormatywne, dziwne, masz obawy o rozwijającą się depresję, nie zwlekaj, umów się na konsultację z psychologiem. On oceni stan psychiczny Twojego dziecka i jeśli zajdzie taka potrzeba skieruje na konsultację do lekarza psychiatry.
- Jeśli Twoje dziecko ma myśli samobójcze, nasiloną autogresję, zaburzenia somatyczne zagrażające życiu, nie czekaj umów Twoje dziecko na wizytę do psychiatry w trybie pilnym!
W Centrum CBT od wielu lat zajmujemy się leczeniem zaburzeń psychicznych dzieci i młodzieży. Nasi specjaliści zarówno lekarze psychiatrzy jak i psychologowie oraz psychoterapeuci mają duże doświadczenie kliniczne w pracy z młodymi pacjentami zdobywane w renomowanych ośrodkach medycznych.
W Centrum CBT znajdziesz również szeroką ofertę diagnostyki i wsparcia psychologicznego dla swojego dziecka, dla siebie i całej rodziny.
