Strona wykorzystuje ciasteczka by świadczyć usługi na najwyższym poziomie Polityka prywatności
Rozumiem
Zaburzenia ze spectrum autyzmu to grupa zróżnicowanych zaburzeń neurorozwojowych charakteryzujących się trudnościami w zakresie interakcji społecznych, komunikacji werbalnej
i niewerbalnej oraz ograniczonym i stereotypowym repertuarem zainteresowań i aktywności.
W artykule przedstawimy test ADOS-2, który jest kluczowym narzędziem w diagnozowaniu schorzeń ze spektrum autyzmu. Omówimy także specyfikę objawów ze spectrum autyzmu, których obecność uzasadnia konsultację ze specjalistą oraz przeprowadzenie testu, a także postaramy się rozwiać obawy rodziców związane z diagnozą autyzmu u ich dzieci.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD – Autism Spectrum Disorder), to zaburzenia neurorozwojowe, które wpływają na rozwój komunikacji, interakcji społecznych i zachowań dziecka. Zaburzenia ze spektrum autyzmu mogą mieć różne nasilenie i objawy, które mogą się różnić u poszczególnych osób. W przypadku dzieci zaburzeniami ze spektrum autyzmu, można zauważyć trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami, powtarzanie tych samych czynności czy nietypowe reakcje na bodźce sensoryczne.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu obejmują bardzo szeroki wachlarz problemów w obrębie komunikacji werbalnej – od trudności w rozumieniu, wypowiadaniu słów i formułowaniu zdań, poprzez nietypowe cechy mowy, takie jak echolalia (czyli powtarzanie słów lub fraz), aż po sprawne posługiwanie się mową konkretną, ale nieelastyczne używanie mowy na poziomie abstrakcyjnym (metafory, przenośnie, ironia i dowcip) oraz trudności w adekwatnej intonacji. Niektóre dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu zaczynają mówić później niż ich rówieśnicy, ale w skrajnych przypadkach mogą nie rozwijać mowy wcale.Trudności obejmują także komunikację niewerbalnę: umiejętność nawiązywania kontaktu wzrokowego, ekspresję twarzy, gesty, i postawę ciała. W rezultacie dzieci mogą mieć znaczące problemy w obszarze wyrażania swoich myśli, uczuć i potrzeb, co prowadzi do frustracji i nieporozumień.
Konsekwencją trudności w nawiązywaniu kontaktu wzrokowego i rozpoznawania gestów czy szerzej- komunikacji niewerbalnej oraz znaczenia sytuacji, w której się znajduje są kłopoty. z rozpoznawaniem i rozumieniem emocji innych osób, jak również z wyrażaniem własnych uczuć. Pacjneci mogą reagować na emocje wyrażane przez innych w sposób nietypowy dla dzieci w ich wieku i na ich etapie rozwoju, co może utrudniać interakcje społeczne i budowanie relacji.
Dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu często mają trudności z nawiązywaniem i utrzymaniem relacji z rówieśnikami. Mogą nie rozumieć społecznych norm, zachowywać się nietaktownie czy przejawiać brak empatii, wynikający z trudności w rozumieniu emocji. W rezultacie, mogą być odbierane jako niezainteresowane innymi, a ich interakcje z rówieśnikami mogą być nieadekwatne lub nietypowe.
Osoby z ASD często wykazują się intensywnymi, ograniczonymi zainteresowaniami, które mogą być nietypowe w ich wieku lub wyjątkowo szczegółowe. Mogą również wykonywać powtarzające się czynności, takie jak machanie rękami, kołysanie się czy uporczywe układanie przedmiotów w określony sposób. Takie zachowania służą redukcji napięcia, wynikającego m.in. z nadmiaru bodźców czy braku przewidywalaności w sytuacji, w której się znajduje, ale mogą również utrudniać interakcje społeczne.
Dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą różnić się od swoich rówieśników sposobem reagowania na bodźce sensoryczne. Cechą powszechną jest nadwrażliwość na dźwięki, zapachy, określone smaki, dotyk czy światło, co prowadzi do intensywnych, negatywnych reakcji. Z drugiej strony, mogą być również mniej wrażliwe na ból, ciepło czy zimno, co może stwarzać ryzyko dla ich bezpieczeństwa.
Ważne jest, aby pamiętać, że objawy i nasilenie zaburzenia ze spektrum autyzmu mogą znacząco się różnić u poszczególnych osób, między innymi ze względu na wiek, rozwój mowy i poziom rozwoju intelektualnego. Dlatego też diagnoza i adekwatne oddziaływania terapeutyczne powinny być indywidualnie dostosowane do potrzeb dziecka. Wczesna interwencja i wsparcie specjalistów: psychologów, terapeutów zajęciowych czy logopedów są kluczowe do poprawy komfortu funkacjonowania dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Przyczynia się to do rozwoju umiejętności komunikacyjnych, społecznych i emocjonalnych niezbędnych do satysfakcjonującego funkcjonowania.
Jeśli zauważysz u swojego dziecka powyższe objawy lub podejrzewasz, że może ono cierpieć z powodu zaburzeń ze spektrum autyzmu, warto skonsultować się ze specjalistą. Im wcześniej zostaną zdiagnozowane trudności, tym szybciej będzie można wprowadzić odpowiednie wsparcie i leczenia.
Test ADOS-2 (Autism Diagnostic Observation Schedule, Second Edition) to obecnie najczęściej stosowane narzędzie diagnostyczne, które pozwala na jakościową ocenę zachowania i umiejętności społecznych dziecka. Decyzja o przeprowadzeniu tak poważnego badania powinna być oparta wyłącznie na przesłankach klinicznych. Standardy dotyczące procesu diagnostycznego określają procedury czy algorytmy postępowania. Za szkodliwe uznaje się stawianie diagnozy ASD na podstawie obserwacji dziecka lub jedynie rozmowy z nim bez zastosowania adekwatnych narzędzi diagnostycznych.
Test ADOS-2 to jedno z kluczowych narzędzi w diagnozowaniu zaburzeń ze spektrum autyzmu. Wczesne rozpoznanie i wprowadzenie odpowiednich dla pacjenta metod terapeutycznych może znacznie poprawić jakość życia dziecka oraz jego rodziny.
Pamiętajmy, że dzieci z zaburzeniami ze spectrum autyzmu mają wiele zdolności, wyjątkowych kompetencji, które mogą rozwijać się przy odpowiednim wsparciu rodziców, nauczycieli i specjalistów.
W Centrum CBT zajmujemy się diagnozowaniem i leczeniem trudności wynikających z objawów autyzmu. Efektywnośc tych procesów opieramy na współpracy specjalistów, w tym lekarza psychiatry dzieci i młodzieży, psychologów oraz psychoterapeutów.