Strona wykorzystuje ciasteczka by świadczyć usługi na najwyższym poziomie Polityka prywatności
Rozumiem
Bunt jest nieodłączną częścią dorastania, niezbędną do ukształtowania się tożsamości, niezależności i samodzielności nastolatka w życiu dorosłym. Depresja jest chorobą, która może dotknąć nastolatka i zaburzyć jego dorastanie i funkcjonowanie.
W tym artykule opowiemy czym jest bunt, z jego normatywnymi symptomami, a czym depresja i jej patologiczne symptomy.
Każdy rodzic przeżył z pewnością już bunt dwulatka. Powiedźmy szczerze, było trudno, ale to już za nami.
Bunt nastolatka jest kolejnym wyzwaniem rozwojowym, zarówno dla samego młodego człowieka jak i dla jego opiekunów. Jest potrzebny młodemu człowiekowi, aby osiągnąć stan mentalnej dorosłości, wejść w nią w zdrowy i zrównoważony sposób. A to wymaga uwolnienia się spod rodzicielskiego „panowania” i „odcięcia pępowiny”. I po to między innymi ten bunt.
W istocie, człowiek w okresie nastoletnim przeżywa bardzo wiele konfliktów wewnętrznych. Tutaj rozgrywa się „akcja dorastania” i to stąd mogą pochodzić późniejsze problemy rzutujące na nasze życie. Nierozwiązane, mogą być przyczyną wielu zaburzeń psychicznych i nerwicowych.
Dorastanie, czas buntu adolescencji ma prowadzić zbudowania zdrowiej, odpowiedzialnej za swoje życie osoby dorosłej. To, co ważne w tym okresie, to ukształtowanie postaw, które w przyszłości będą pozwalały na zrównoważone funkcjonowanie. Po okresie adolescencji nastolatek – młody dorosły powinien:
Bunt nastolatka jest procesem potrzebnym do tego, aby sprostać wymaganiom dorosłości i samookreślić się.
Psycholog G. Stanleya Halla okres adolescencji nazwał ten okres w życiu człowieka jako fazę „burzy i naporu”. Nastolatek chce odciąć się od zdania rodziców, opiekunów, dorosłych przestaje być ono dla niego istotne, ale z drugiej strony bardzo ważne. Młoda osoba próbuje nowych zachowań, chce być niezależna, ale jednocześnie chce, aby rodzic mu towarzyszył. Pojawiają się zachowania ryzykowne związane ze sprawdzaniem norm społecznych.
Jako opiekunowie obserwujemy fizyczne zamiany, jak dziecko przeistacza się w kobietę/ mężczyznę.
Coraz częściej ma swoje zdanie, którego broni, podważa wartości, wytyka błędy i potknięcia, na swój sposób konfrontuje świat, wdaje się w dyskusje, kłótnie, próbuje manipulować i przekraczać granice, ma zmienne humory, eksperymentuje z wyglądem, chce imponować rówieśnikom i zaznaczać swoją odrębność, jest nieposłuszne i chce „chodzić swoimi drogami”.
Młody człowiek eksperymentuje z tym jak myśli, co czuje i co może zrobić. Jest głośny, sarkastyczny, rozdrażniony wielokrotnie w ciągu dnia, nieufny, ma dużo pretensji, ma skrajne emocje, często wielkościowo nastawiony do innych. Jest egoistyczny.
Ma poczucie bycia nierozumianym, często nie rozumie własnych emocji, przeżyć, nastrojów – mogą być one bardzo zmienne i dynamiczne. W tym czasie sam nastolatek zmaga się z przerastającymi go oczekiwaniami stawianymi przez rodzinę, społeczeństwo, kulturę i rówieśników.
Zachowania i emocje nastolatka są przejawem neurologicznych i hormonalnych zmian rozwojowych zachodzących w organizmie nastolatka.
Norma rozwojową w tym okresie to lęk egzystencjalny, pytania o sens życia, lęk o oceny dokonywane przez rówieśników i funkcjonowanie w sytuacjach społecznych. Młody człowiek nadmiernie może martwić się o swój wygląd, swoje ciało, poświęcać dużo uwagi dbałości o sylwetkę czy zdrowy tryb życia.
Na opiekunach spoczywa duża odpowiedzialność: muszą dostrzec i zrozumieć zachodzące w dziecku zmiany.
Depresja jest chorobą. Zaburza okres dorastania, zmienia zachowanie nastolatka, może prowadzić do zaburzenia funkcjonowania, myśli i prób samobójczych.
Okres dorastania to czas, w którym dziecko jest zagrożone wystąpieniem depresji. Zmiany jakie zachodzą w jego psychice i ciele, nowe sytuacje, z którymi musi się zmierzyć, wymagania rodziców, szkoły, rówieśników, świata off line i on line, stres, często stają się tak trudne, że młody człowiek przestaje sobie radzić z własnymi emocjami i otaczającym go światem. Pojawiają się objawy, które mogą świadczyć o depresji.
W czasie okresu dojrzewania młodzi ludzie są narażeni na pojawienie się zaburzeń psychicznych. W każdym momencie mogą pojawić się nietypowe zachowania, które mogą świadczyć o rozwijającej się depresji lub innych problemach. W takich przypadkach warto zgłosić się do psychologa na konsultacje. Najczęściej obserwowane objawy depresji to:
Objawy depresji mogą się różnić od siebie i każdy nastolatek może zachowywać się inaczej. Ważne jest, aby opiekunowie byli uważni i kiedy pojawiają się nietypowe dla danego dziecka zachowania w porę zareagowali.
Zachowania typowe dla depresji trwają zazwyczaj nieprzerwanie przez dłuższy okres np. smutek. Zdrowy nastolatek może być smutny, ale po kilku godzinach lub dniu wraca mu dobry humor, natomiast depresyjne poczucie smutku utrzymuje się długo – 2-3 tygodnie bez przerwy.
W każdym momencie dorastania młody człowiek może potrzebować wsparcia. Jakaś sytuacja, problem mogą się stać dla niego trudne i nie będzie wiedział, jak sobie z nimi poradzić. Nie ma jeszcze na tyle wykształconych kompetencji i mechanizmów radzenia sobie, aby sprostać sytuacji, którą odczuwa jako przytłaczającą. Może potrzebować pomocy, wsparcia, towarzyszenia mu w rozwiązaniu danego problemu.
Jeśli sami, jako opiekunowie nie wiemy, jak to zrobić, warto zwrócić się do psychologa. Podczas wizyty, wyjaśni on, jak towarzyszyć nastolatkowi w trudnym momencie, tak aby go wesprzeć.
Często warto, aby sam nastolatek porozmawiał o swoi trudnościach z psychologiem. W rozmowie z nim, jako postronną osobą może czuć się bardziej komfortowo i być bardziej otwarty niż przed opiekunami czy rodzicami.
W Centrum CBT oferujemy szereg usług psychologicznych i psychoterapeutycznych skierowanych do dzieci i młodzieży. Nasi specjaliści to wysoko wykwalifikowani psychologowie i psychoterapeuci, którzy w codziennej pracy stykają się z problemami wieku dorastania. Są oni w stanie zróżnicować typowe zachowania wieku dorastania a zaburzenia psychiczne, jak np. depresja.
Mają do tego wiedzę i narzędzia w postaci testów i kwestionariuszy, a także umiejętności przeprowadzania wywiadu psychologicznego.
